Ông Lê Chí Hiếu, Chủ tịch HĐQT ThuducHouse (Nhà Thủ Đức) giải thích việc chọn KPMG làm đơn vị kiểm toán độc lập, đồng thời là đối tác hỗ trợ trong dự án tư vấn hoạch định và hỗ trợ lựa chọn giải pháp ERP (khởi động năm 2009) vì đây là đơn vị uy tín, cũng như tăng khả năng minh bạch và tạo hiệu quả về mặt hình ảnh cho một công ty khi trở thành công ty đại chúng.

Trong khi đó, ông Lê Quốc Bình, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP.HCM (CII), thì quan niệm ngược lại. Theo đó, kiểm toán trong nước hay nước ngoài không quan trọng mà điều CII quan tâm là chất lượng của báo cáo kiểm toán. Hơn nữa, chi phí thuê kiểm toán cũng là điều đáng quan tâm.

Khi làm việc với hãng kiểm toán ngoại, mỗi DN phải chi trả từ 35.000 – 40.000 USD/mỗi kỳ kiểm toán. Trong khi đó, nếu làm việc với kiểm toán “nội” có thể ở mức 10.000 – 12.000 USD.

Tuy nhiên, theo ông Bình, khi làm việc với đối tác nước ngoài theo từng thương vụ (chẳng hạn như ký kết nhà đầu tư chiến lược) thì họ thường thuê Big Four “soát xét” lại báo cáo tài chính đã kiểm toán của DN. Do vậy, DN tốn nhiều công sức hơn cho việc kiểm toán nhưng đỡ tốn chi phí.

Các hãng kiểm toán nước ngoài vẫn đánh giá cao tiềm năng của thị trường Việt Nam. Đại diện Grant Thornton Vietnam phân tích, với sự gia nhập WTO, sự phát triển của thị trường vốn và các xu hướng toàn cầu hóa, nền kinh tế Việt Nam đang từng bước hòa nhập với nền kinh tế thế giới.

Mặc dù trong thời gian vừa qua, suy thoái kinh tế toàn cầu đã khiến cho tiến trình này chậm lại và sự giảm sút về phát triển kinh tế và đầu tư nước ngoài, tuy vậy xu hướng tất yếu sẽ là sự vượt qua suy thoái, tiếp tục phát triển và hòa nhập.

Điều này có nghĩa không chỉ là cơ hội và tiềm năng cho các công ty kiểm toán nước ngoài, mà cả các công ty kiểm toán trong nước bắt kịp được nhu cầu của thị trường, tăng cường năng lực đáp ứng được yêu cầu của các nhà đầu tư nước ngoài và của các tập đoàn kinh tế lớn trong nước hướng tới chất lượng quốc tế.

Tuy vậy, chừng nào mà các công ty kiểm toán trong nước còn chưa đảm bảo được chất lượng mang tầm quốc tế, thì đây sẽ còn là “sân chơi” chủ yếu của các công ty kiểm toán nước ngoài.

Liên quan đến vấn đề trên, ông Đặng Văn Thanh, Chủ tịch Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam (VAA), cho rằng, các DN kiểm toán Việt Nam vẫn có cơ hội trong thị trường này vì đến nay chỉ có 6 công ty kiểm toán nước ngoài có mặt.

Tuy nhiên, hiện nay chỉ có 4 đơn vị thực sự lớn nhưng 2 trong số đó chủ yếu cung cấp dịch vụ tư vấn, đào tạo. Cũng theo ông Thanh, nguyên nhân khiến các đơn vị kiểm toán trong nước bị “lấn lướt” bởi công ty ngoại là do tình trạng cạnh nhỏ lẻ, cạnh tranh không công bằng nên làm cho uy tín sụt giảm và không dành được dự án lớn.

Do đó, để tăng lợi thế cạnh tranh, Nhà nước phải có các tiêu chuẩn đánh giá về chất lượng kiểm toán một cách rõ ràng, để loại các DN kiểm toán không đạt chất lượng, tạo điều kiện cho các DN uy tín phát triển.

“Thậm chí là sử dụng giải pháp sáp nhập như trường hợp của Công ty TNHH Kiểm toán AFC Việt Nam nay là đơn vị kiểm toán uy tín trong và ngoài nước. Việt Nam nên có 5 – 10 đơn vị như thế vì tiềm năng thị trường còn khá lớn”, ông Thanh nói.