Bài 1. Máy ozone rửa rau quả nguy hại sức khỏe?
Hàng loạt máy ozone rửa rau quả đang bán ra trên thị trường dù đã có cảnh báo của nhiều nhà chuyên môn về những nguy hại có thể có với sức khỏe người dùng.
Ông Dương Minh Trí, cán bộ Viện vật lý TP.HCM cho biết: Nếu sử dụng máy ozone trong công nghiệp thì sẽ có tác dụng lớn, như thanh trùng nước uống, xử lí nước thải, nước sinh hoạt… Nhưng, nếu sử dụng cho hộ gia đình thì hoàn toàn chưa thể tin tưởng về độ an toàn cho sức khỏe.
Theo ông Dương Minh Trí, hiện chưa có tài liệu nào của cơ quan chức năng được công bố chính thức, chứng minh rằng quá trình sục rau củ từ máy ozone trong hộ gia đình sẽ tiêu diệt được dư lượng thuốc trừ sâu, kí sinh trùng, và khả năng tiêu diệt của nó là bao nhiêu phần trăm. Vì thế, nói về độ an toàn của máy cho sức khỏe, đây là một vấn đề còn bỏ ngỏ.
Chưa kể, công suất máy ozone giảm đi rất nhanh theo thời gian, và giấy chứng nhận chức năng của máy tạo khí ozone cũng chỉ có tác dụng cho từng máy và trong một khoảng thời gian nhất định, chứ không phải được áp dụng chung cho cả dòng máy, một hãng máy… và cho toàn bộ quá trình sử dụng.
Liên hệ với Trung tâm tiêu chuẩn – đo lường – chất lượng khu vực 3 để xin kiểm định chất lượng máy ozone rửa rau quả, nhân viên tại đây cho biết, trung tâm chỉ kiểm nghiệm công dụng của máy, tên gọi và các thông số kĩ thuật khác, chứ không xác định máy có gây hại cho sức khỏe con người hay không?
Nguyễn Văn Khải, giám đốc Trung tâm Tư vấn tiết kiệm điện năng và dung dịch hóa điện hóa Hà Nội, người từng được mệnh danh là “ông già ozone” cũng cho biết: ozone được biết là một loại khí độc, tuy có tác dụng cao trong công nghiệp, nhưng nếu để khí ozone từ máy thoát trực tiếp ra ngoài, hoặc thoát từ dưới nước lên, và con người hít trực tiếp, thì sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, ảnh hưởng đầu tiên có thể nhận thấy là bị ho rất mạnh.
Đặc biệt tác hại thấy rõ nhất ở trẻ em, những người bị hen suyễn, và những người vận động mạnh ngoài trời. Việc hít khí thải này lâu ngày sẽ làm giảm chức năng phổi, dẫn đến việc phổi và đường hô hấp bị viêm nhiễm mạnh.
TS Nguyễn Văn Khải cũng đưa ra lời khuyên đối với người tiêu dùng, nếu muốn làm sạch rau, củ quả, nên ngâm vào nước muối pha loãng từ 1 đến 5 phần nghìn, trong vòng 10 phút, sau đó rửa lại rau quả dưới vòi phun, thì những loại độc tố có thể sẽ bị loại bỏ, còn trong cuộc sống hằng ngày tuyệt đối không nên dùng đến ozone.
Theo Đất Việt
Bài 2. Nghịch lý máy ozone khử độc lại cực kỳ… độc hại
(Kienthuc.net.vn, 7/8/2013) – Theo phân tích của các nhà khoa học, việc dùng máy ozone khử độc không an toàn. Thậm chí nó còn có thể gây ung thư vòm họng.
Lập lờ máy công suất cao với máy gia đình
Khi thắc mắc về máy ozone, ông Nguyễn Văn Nguyên, Phó Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư thương mại và Dịch vụ Biển Xanh cho rằng, quảng cáo tác dụng bên ngoài hay bên trong thực phẩm thế nào thì ông không biết, chỉ căn cứ vào tác dụng của ozone và TS Nguyễn Văn Khải (Giám đốc Trung tâm Dung dịch Hoạt hóa Điện hóa và Đèn tiết kiệm Điện năng) tư vấn như thế nào thì bên công ty Biển Xanh làm đúng như thế.
Tuy nhiên, khi trao đổi cùng TS Khải, chúng tôi nhận được những thông tin ngược lại, thậm chí cho hay máy dạng này còn nhiều hạn chế.
Theo TS Nguyễn Văn Khải, máy ozone chất lượng tốt phải có công suất lớn, có bộ phận lọc và sấy khô oxy để tránh sản sinh ra khí độc. Bởi trong không khí có khoảng 19% phân tử oxy và 79% khí nitơ. Với máy tốt, sau khi lọc sấy sẽ sản sinh ra được khoảng 10% khí ozone sạch. Ngược lại, các loại máy nhỏ vẫn sản sinh ra khí ozone nhưng ít còn khí oxit nitơ nhiều hơn theo tỷ lệ thuận luồng không khí đi vào. Một khi khí ozone ít đồng nghĩa với tác dụng máy rất thấp.
“Máy tốt, có bộ lọc không khí thường công suất cao vài chục KW. Còn các loại máy sục ozone khoảng 1,5 triệu đồng, chỉ sinh ra vài gam ozone/giờ không thể có bộ lọc này. Nhà sản xuất đừng lập lờ giữa máy công suất cao với máy gia đình, điều này không khác gì so sánh điện cao thế 500KV với dòng điện pin con thỏ 1,5V”, TS Khải nhấn mạnh.
TS Nguyễn Văn Khải cho biết thêm, tác dụng của máy ozone Nonan chính là loại bỏ chất độc. Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất của loại máy này là khi không biết chất độc đó là gì. Việc sử dụng thực phẩm không an toàn để sục ozone có thể tác động đến chất độc này ở nhiều cấp độ khác nhau. Đó là, có thể làm thuốc mất tác dụng tức không còn độc tố, hoặc giảm độ độc (giảm tác dụng) hoặc không tác dụng đối với độc tố của thuốc và cuối cùng là làm độc tố tăng thêm. Trong khi đó, việc người trồng sử dụng bao nhiêu loại thuốc trừ sâu, thuốc đó là chất gì thì đố nhà sản xuất máy ozone hay người sử dụng biết được.
“Có loại quả cà chua dùng đến 8 loại thuốc trừ sâu, tạo thành một hỗn hợp có tác dụng xấu. Nếu cho quả này vào sục ozone thì ai đảm bảo thuốc này sẽ tốt lên?. Điều này nhà khoa học còn không biết thì dân biết làm sao được. Hay thuốc bảo quản có gốc clo hay DDT thì máy không thể sục khử độc được. Như thế, máy chỉ có tác dụng với một số chất”, TS Nguyễn Văn Khải cho hay.
Hầu hết máy ozone bán trên thị trường không an toàn cho người sử dụng bởi máy tạo ra khí oxit nitơ.
Nguy cơ gây ung thư vòm họng
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Nho, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, hầu hết máy ozone bán trên thị trường không an toàn cho người sử dụng bởi máy tạo ra khí oxit nitơ. Khí này bám vào vòm họng và được xem là một trong những nguy cơ gây nên ung thư vòm họng.
PGS.TS Nguyễn Văn Nho phân tích, mùi khi dùng máy ozone chính là mùi oxit nitơ. “Để muốn tạo ozone sạch phải sử dụng oxy sạch. Các máy sản xuất đơn giản sẽ tạo ra nhiều khí độc. Trường hợp lấy không khí từ ngoài vào là hoàn toàn không sạch, bởi không khí chứa đến 70% khí nitơ. Qua phân hủy khí nitơ này sẽ thành oxit nitơ và ozone. Lượng ozone không lớn còn khí oxit nitơ lại cao hơn”, PGS.TS Nguyễn Văn Nho cho biết.
Oxit nitơ cực kỳ độc hại đối với người sử dụng, đặc biệt là khi ăn kèm thực phẩm chứa chất này với mắm tôm hay sản phẩm lên men tạo nên sự phân hủy oxit nitơ. Khí này bám vào vòm họng và được xem là một trong những nguy cơ gây nên ung thư vòm họng.
Khí ozone không tan trong nước nhưng khi vào nước gặp một số chất thì ozone nhường một oxy và trở thành một phân tử oxy trung hòa không có tác dụng với chất khác. Chính nguyên tử oxy được nhường đó tác động đến chất độc.
Thu Hiền
Bài 3. Máy ozone khử trùng rau quả: Con dao hai lưỡi
[VietQ.vn, 2/8/2013] – Các nạn dịch tả ở nước ta đã, đang và chắc có thể sẽ còn tiếp tục xảy ra. Một trong những nguồn gốc của các nạn dịch này là vấn đề nước và rau quả kém an toàn vệ sinh. Thời gian gần đây người ta nói đến việc sử dụng máy ozone để diệt trùng và khuẩn, nhưng theo ý kiến của Tiến sĩ Nguyễn Quốc Vọng thì việc sử dụng máy này cũng cần cân nhắc lợi và hại. Nói gì thì nói, vấn đề phòng chống bệnh dịch và truyền nhiễm phải bắt đầu từ mỗi cá nhân và gia đình, và trong chiều hướng đó, y tế công cộng rất quan trọng. Các công nghệ và máy móc chỉ hỗ trợ cho công tác y tế công cộng mà thôi.
Ở Việt Nam, rau quả không an toàn luôn là vấn đề gây nhiều bức xúc nên gần đây đã rộ lên phong trào sử dụng máy ozone để rửa rau quả. Tuy ozone có đem lại một số lợi ích trong việc khử các loại nấm bệnh và thuốc bảo vệ thực vật, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ khó lường.
Bài viết này xin giới thiệu nghiên cứu “Những lợi ích và giới hạn của việc sử dụng ozone như là chất khử trùng cho trái cây sau thu hoạch” (*) của Tiến sĩ Brian Wild, chuyên gia ngành sau thu hoạch của Viện Nghiên cứu rau hoa quả Gosford.
Ozone được nhà hóa học van Marum phát hiện vào năm 1785, là khí phát sinh chung quanh máy phát tĩnh điện do ông chế tạo vào năm 1784. Nhưng mãi cho đến năm 1840 nhà khoa học Schonbein mới đặt tên cho khí này là “ozone”, tiếng Hy Lạp có nghĩa là “mùi hôi”.