Nguyễn Du kiệt tác thơ chữ Hán dường như đã chạm thấu những vấn đề sâu sắc nhất của nhân loại và tình yêu thương con người. Nếu Truyện Kiều làm say đắm lòng người về nhân cách và tài năng trác tuyệt của một đại thi hào, danh nhân văn hóa thế giới thì Nguyễn Du kiệt tác thơ chữ Hán tỏa sáng tầm vóc và bản lĩnh của một anh hùng quốc sĩ tinh hoa. Ngày xuân mới đọc kỹ lại Kỳ lân mộ, Liễu Hạ Huệ mộ, Đối tửu tại Thi Viện Trang thơ Nguyễn Du – 阮攸 (275 bài thơ) và duyệt lại ba bài viết cũ Nguyễn Du là bậc anh hùng, Nguyễn Du viếng mộ Liễu Hạ Huệ, Tâm sự Nguyễn Du qua Đối tửu, thầm thương bậc anh hùng “Ba trăm năm nữa chốc mòng, biết ai hậu thế khóc cùng Tố Như“, hiểu và thương yêu kính trọng con người hơn mọi điều phù du trần thế.
Thi Viện trang thơ Nguyễn Du
Thi Viện của tiến sĩ Đào Trung-Kiên đã giới thiệu Nguyễn Du đời và thơ với một tóm tắt ngắn về đời và 275 bài thơ: “Nguyễn Du 阮攸 (13-1-1766 – 16-9-1820), tự Tố Như 素如, hiệu Thanh Hiên 清軒, quê gốc làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, nhưng sinh và trải qua thời niên thiếu ở Thăng Long. Cha là Nguyễn Nghiễm đã làm tới chức tể tướng triều Lê. Mẹ là bà Trần Thị Tần, vợ thứ ba của Nguyễn Nghiễm, người xứ Kinh Bắc (Nguyễn Nghiễm có tám vợ, hai mươi mốt người con). Mười tuổi, Nguyễn Du mồ côi cha, mười ba tuổi mồ côi mẹ. Vì thế tiếng là con quan đại thần nhưng ngay từ thời thơ ấu Nguyễn Du đã phải sống vất vả thiếu thốn. … (Dưới đây) chọn lựa một số bài thơ chữ Hán tiêu biểu của ông. Thơ chữ Hán Nguyễn Du cho thấy phần sâu kín trong tâm trạng ông” …
Thanh Hiên thi tập – 清軒詩集
Dưới chân núi Hồng (1796-1802)
- My trung mạn hứng
- Tặng Thực Đình
- Phúc Thực Đình
- Hành lạc từ kỳ 1
- Hành lạc từ kỳ 2
- Độ Long Vĩ giang
- Tạp thi kỳ 1
- Tạp thi kỳ 2
- Ký Huyền Hư tử
- Ký giang bắc Huyền Hư tử
- Ký hữu (I)
- Khai song
- Biệt Nguyễn đại lang kỳ 1
- Biệt Nguyễn đại lang kỳ 2
- Biệt Nguyễn đại lang kỳ 3
- Ngoạ bệnh kỳ 1
- Ngoạ bệnh kỳ 2
- Đối tửu
- Lam giang
- Liệp
- Sơn thôn
- Thôn dạ
- Tạp ngâm kỳ 1
- Tạp ngâm kỳ 2
- Tạp ngâm kỳ 3
- Mạn hứng
- Dạ hành
- Đạo ý
- Điếu La Thành ca giả
- Ninh Công thành
Làm quan ở Bắc Hà (1802-1804)
- Ký hữu (II)
- Sơ nguyệt
- La Phù giang thuỷ các độc toạ
- Ngẫu hứng kỳ 1
- Ngẫu hứng kỳ 2
- Thanh minh ngẫu hứng
- Mộ xuân mạn hứng
- Thanh Quyết giang vãn diểu
- Đồng Lư lộ thượng dao kiến Sài Sơn
- Đồng Lung giang
- Lạng Sơn đạo trung
- Quỷ Môn đạo trung
- Đề Nhị Thanh động
- Vọng Phu thạch
- Xuân tiêu lữ thứ
- Điệp tử thư trung
- Khổng tước vũ
- Độc Tiểu Thanh ký
Mười năm gió bụi (1786-1795)
- Sơn cư mạn hứng
- U cư kỳ 1
- U cư kỳ 2
- Tự thán kỳ 1
- Tự thán kỳ 2
- Bất mị
- Quỳnh Hải nguyên tiêu
- Xuân nhật ngẫu hứng
- Tạp ngâm (I)
- Khất thực
- Xuân dạ
- Thu chí (II)
- Thu dạ kỳ 1
- Thu dạ kỳ 2
- Tống Nguyễn Sĩ Hữu nam quy
- Lưu biệt Nguyễn đại lang
- Hoạ Hải ông Đoàn Nguyễn Tuấn “Giáp Dần phụng mệnh nhập Phú Xuân đăng trình lưu biệt bắc thành chư hữu” chi tác
- Bát muộn
- Trệ khách
- Mạn hứng kỳ 1
- Mạn hứng kỳ 2
- Đại nhân hí bút
- Vị Hoàng doanh
- Độ Phú Nông giang cảm tác
- Hoàng Mai kiều vãn diểu
- Dao vọng Càn Hải từ
- Ký mộng
- Tái du Tam Điệp sơn
- Giang đình hữu cảm
- Ức gia huynh
Nam trung tạp ngâm – 南中雜吟
- Phượng Hoàng lộ thượng tảo hành
- Mộng đắc thái liên kỳ 1
- Mộng đắc thái liên kỳ 2
- Mộng đắc thái liên kỳ 3
- Mộng đắc thái liên kỳ 4
- Mộng đắc thái liên kỳ 5
- Thu chí (I)
- Điệu khuyển
- Ngẫu thư công quán bích
- Ngẫu đề công quán bích kỳ 1
- Ngẫu đề công quán bích kỳ 2
- Tống nhân
- Ngẫu hứng kỳ 1
- Ngẫu hứng kỳ 2
- Ngẫu hứng kỳ 3
- Ngẫu hứng kỳ 4
- Ngẫu hứng kỳ 5
- Ngẫu đề
- Thuỷ Liên đạo trung tảo hành
- Tân thu ngẫu hứng
- Dạ toạ
- Tặng nhân
- Tái thứ nguyên vận
- Tạp ngâm (II)
- Giang đầu tản bộ kỳ 1
- Giang đầu tản bộ kỳ 2
- Ngẫu đắc
- Pháo đài
- Thành hạ khí mã
- Vọng Thiên Thai tự
- Giản công bộ thiêm sự Trần kỳ 1
- Giản công bộ thiêm sự Trần kỳ 2
- Thu nhật ký hứng
- Sơn trung tức sự
- Độ Linh giang
- Nễ giang khẩu hương vọng
- Y nguyên vận ký Thanh Oai Ngô Tứ Nguyên
- Tống Ngô Nhữ Sơn công xuất Nghệ An
- Đại tác cửu thú tư quy kỳ 1
- Đại tác cửu thú tư quy kỳ 2
Bắc hành tạp lục – 北行雜錄
- Long thành cầm giả ca
- Thăng Long kỳ 1
- Thăng Long kỳ 2
- Ngộ gia đệ cựu ca cơ
- Quỷ Môn quan
- Lạng thành đạo trung
- Lưu biệt cựu khế Hoàng
- Trấn Nam Quan
- Nam Quan đạo trung
- Mạc phủ tức sự
- Giáp Thành Mã Phục Ba miếu
- Minh giang chu phát
- Ninh Minh giang chu hành
- Đề Đại Than Mã Phục Ba miếu
- Hoàng Sào binh mã
- Vọng Quan Âm miếu
- Tam Giang khẩu đường dạ bạc
- Vãn há Ðại Than, tân lạo bao trướng, chư hiểm câu thất
- Há than hỷ phú
- Thái Bình thành hạ văn xuy địch
- Thái Bình mại ca giả
- Chu hành tức sự
- Sơn Đường dạ bạc
- Thương Ngô tức sự
- Thương Ngô mộ vũ
- Ngũ nguyệt quan cạnh độ
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 01
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 02
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 03
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 04
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 05
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 06
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 07
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 08
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 09
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 10
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 11
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 12
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 13
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 14
- Thương Ngô Trúc chi ca kỳ 15
- Dương Phi cố lý
- Triệu Vũ Đế cố cảnh
- Bất tiến hành
- Tam Liệt miếu
- Quế Lâm Cù Các Bộ
- Quế Lâm công quán
- Đề Vi, Lư tập hậu
- Quá Thiên Bình
- Vọng Tương Sơn tự
- Vĩnh Châu Liễu Tử Hậu cố trạch
- Tương giang dạ bạc
- Tương Đàm điếu Tam Lư đại phu kỳ 1
- Tương Đàm điếu Tam Lư đại phu kỳ 2
- Phản “Chiêu hồn”
- Biện Giả
- Trường Sa Giả thái phó
- Sơ thu cảm hứng kỳ 1
- Sơ thu cảm hứng kỳ 2
- Sở vọng
- Lỗi Dương Đỗ Thiếu Lăng mộ kỳ 1
- Lỗi Dương Đỗ Thiếu Lăng mộ kỳ 2
- Tương Âm dạ
- Đăng Nhạc Dương lâu
- Hoàng Hạc lâu
- Hán Dương vãn diểu
- Nhiếp Khẩu đạo trung
- Lý gia trại tảo phát
- Vũ Thắng quan
- Tín Dương tức sự
- Ngẫu hứng
- Độ Hoài hữu cảm Hoài Âm hầu tác
- Độ Hoài hữu cảm Văn thừa tướng
- Hà Nam đạo trung khốc thử
- Cựu Hứa Đô
- Âu Dương Văn Trung Công mộ
- Bùi Tấn Công mộ
- Hoàng hà
- Hoàng Hà trở lạo
- Tỉ Can mộ
- Trở binh hành
- Kê thị trung từ
- Nhạc Vũ Mục mộ
- Tần Cối tượng kỳ 1
- Tần Cối tượng kỳ 2
- Vương thị tượng kỳ 1
- Vương thị tượng kỳ 2
- Đồng Tước đài
- Thất thập nhị nghi trủng
- Lạn Tương Như cố lý
- Hàm Đan tức sự
- Hàn Tín giảng binh xứ
- Liêm Pha bi
- Tô Tần đình kỳ 1
- Tô Tần đình kỳ 2
- Dự Nhượng kiều chuỷ thủ hành
- Dự Nhượng kiều
- Kinh Kha cố lý
- Đế Nghiêu miếu
- Lưu Linh mộ
- Kỳ lân mộ
- Yển Thành Nhạc Vũ Mục ban sư xứ
- Đông lộ
- Quản Trọng Tam Quy đài
- Kê Khang cầm đài
- Đông A sơn lộ hành
- Sở Bá Vương mộ kỳ 1
- Sở Bá Vương mộ kỳ 2
- Liễu Hạ Huệ mộ
- Từ Châu đạo trung
- Nhị Sơ cố lý
- Từ Châu đê thượng vọng
- An Huy đạo trung
- Á Phụ mộ
- Chu Lang mộ
- Tổ Sơn đạo trung
- Quảng Tế ký thắng
- Đồ trung ngẫu hứng
- Hoàng Châu trúc lâu
- Vinh Khải Kỳ thập tuệ xứ
- Mạnh Tử từ cổ liễu
- Từ Châu dạ
- Tiềm Sơn đạo trung
- Đào Hoa đàm Lý Thanh Liên cựu tích
- Đào Hoa dịch đạo trung kỳ 1
- Đào Hoa dịch đạo trung kỳ 2
- Lương Chiêu Minh thái tử phân kinh thạch đài
- Tây Hà dịch
- Sở kiến hành
- Hoàng Mai sơn thượng thôn
- Hoàng Mai đạo trung
- Chu phát
Truyện Kiều
Ba trích dẫn dưới đây là một góc nhìn về kiệt tác thơ chữ Hán Nguyễn Du.
Nguyễn Du và “Kỳ Lân mộ”