% of readers think this story is Fact. Add your two cents.

Kaufman, gần đây đã rời DARPA để trở thành phó giám đốc nhóm Dự án và Công nghệ Cao cấp của Google, nói: “Quyền riêng tư là vấn đề rất lớn.” Memex có những hạn chế cố hữu. Nó chỉ có thể lùng sục các nội dung được công khai trên Deep Web và Dark Net – những trang mạng không được bảo vệ bằng mật khẩu hay hệ thống trả phí để sử dụng (paywall). Điều này hạn chế khả năng của Memex trong việc triệt phá một trang mạng Darkode (cần mật khẩu cho người sử dụng). Memex sẽ không tiêu diệt được Dark Net – nhưng sẽ khiến nó bị phơi bày nhiều hơn với cơ quan thực thi pháp luật. Kaufman nói: “Tôi nghĩ thế giới sẽ tốt đẹp hơn nếu có minh bạch.”

* * *

Hồi cuối tháng 8, những quản trị viên của trang mạng chợ đen Agora, một trong những tụ điểm lớn nhất để mua ma túy sau khi Silk Road bị triệt phá, đưa lên diễn đàn DarkNetMarkets trên mạng xã hội Reddit một lời cảnh báo. Họ viết: “Gần đây nghiên cứu đã làm sáng tỏ về những nhược điểm trong giao thức Dịch vụ Ẩn kín Tor mà có thể góp phần phát giác tông tích của các vị trí máy chủ.”

Dường như họ nhắc tới một nghiên cứu mới của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT); nghiên cứu này cho là đã phát hiện những điểm yếu quan trọng trong Tor giúp cho các nhà nghiên cứu phá được tính ẩn danh của người sử dụng. Các quản trị viên của Agora viết tiếp: “Gần đây chúng tôi đã phát hiện hoạt động đáng ngờ xung quanh các máy chủ của chúng tôi, khiến chúng tôi tin rằng một số trong những cuộc tấn công được mô tả trong cuộc nghiên cứu đó có thể đang diễn ra.” Và để an toàn, họ tạm thời rút trang mạng khỏi Dark Net cho tới khi tìm ra giải pháp. Tính tới thời điểm tạp chí Rolling Stone viết bài về Dark Net, trang Agora vẫn còn ngoại tuyến (offline).

Hiện thời, những người phòng chống Dark Net có lý do để ăn mừng. Tuy cựu thành viên diễn đàn Darkode khoác lác là sẽ tái xuất trên Dark Net, vẫn chưa thấy chúng đâu cả (dù điều này không có nghĩa là chúng không có ở đó) – và đã có những lời nhận tội đầu tiên của những người sử dụng. Eric “Phastman” Crocker, một thanh niên 29 tuổi ở Binghamton, New York, gần đây đã nhận tội vi phạm luật chống thư rác sau khi bị bắt vì tội bán phần mềm độc hại (malware). Hắn sẽ bị kết án vào ngày 23/11, và có thể bị án tới ba năm tù và phạt $250.000 Mỹ kim.

Nhưng khi các cơ quan liên bang hân hoan đếm các thắng lợi của mình, những người cần ẩn danh vẫn đang đấu tranh vì mạng sống của mình. Hồi tháng 8, Tối cao Pháp viện của Saudi Arabia đã quyết định xem xét lại trường hợp gây tranh cãi của Raif Badawi, một blogger bị kết án 10 năm tù và bị đánh 1.000 roi, sau khi bị bắt hồi tháng 6/2012 vì tội chỉ trích giới giáo sĩ của vương quốc này. Badawi, người sau đó đã giành Giải Pinter của Hội Văn bút Quốc tế (PEN), là hiện thân của tầm quan trọng của sự ẩn danh và quyền tự do trên mạg – được trở thành hiện thực nhờ chính phần mềm làm nền vận hành cho Dark Net. Mạnh dạn ủng hộ Tor, Hạ nghị sĩ Zoe Lofgren đại diện cho tiểu bang California nằm trong số ít các nghị sĩ tin rằng các cơ quan liên bang không nên quên mục đích ban đầu của phần mềm này. Bà nói: “Tor đã được tạo ra với tài trợ của chính phủ Mỹ để cổ xúy tự do. Đó là lý do tại sao chúng ta ủng hộ sáng tạo Tor và vẫn là lý do cốt lõi tại sao Tor tồn tại.”

Khi cuộc chiến về Dark Net vẫn tiếp diễn, phần mềm Tor lại càng phổ biến với các trang mạng chủ lưu. Hiện nay Facebook có phiên bản trang mạng với đuôi .onion trên Tor cho những ai muốn cảm thấy ít bị theo dõi hơn. Hồi tháng 6, phát biểu tại một sự kiện của EPIC, một tổ chức phi vụ lợi về quyền riêng tư và các quyền tự do dân sự, tổng giám đốc Apple Tim Cook phê phán các nỗ lực của chính phủ nhằm phá mã của các thiết bị tiêu dùng cá nhân. Ông nói: “Tháo gỡ hoàn toàn các công cụ mã hóa khỏi các sản phẩm của chúng tôi, như một số người ở Washington muốn chúng tôi làm, chỉ làm hại cho các công dân tuân thủ pháp luật, những người trông cậy vào chúng tôi để bảo vệ dữ liệu của họ. Những kẻ xấu vẫn sẽ mã hóa; chuyện đó dễ làm và có sẵn công cụ để làm.”

Mathewson tiên đoán rằng những trình duyệt khác như Firefox sẽ lồng Tor vào tính năng hoạt động của mình, và ông hy vọng rằng sự riêng tư sẽ trở thành “một phương thức giao tiếp mặc định trên Internet” trong vòng 5 năm. Nhưng cuộc rượt đuổi lòng vòng chắc chắn sẽ tiếp tục. Dù có những nhà hoạt động đấu tranh dùng các công cụ này để cải thiện thế giới, cũng sẽ có những tội phạm dùng cùng những công cụ này để lợi dụng nó – và giới thực thi pháp luật vẫn săn lùng chúng. Chưởng lý Mỹ David J. Hickton nói: “Tôi cũng quan ngại về các quyền riêng tư như bất cứ ai, nhưng không lẽ quý vị muốn chúng tôi không làm gì cả?”

Phạm Vũ Lửa Hạ tổng hợp từ Rolling Stone 22/10/2015, và The New York Review of Books, 8/10/2015.

Bài viết được đăng bởi http://www.zeronews.us